Kısmi ve Tam Aylık Nedir?
Türkiye ile sosyal güvenlik anlaşması olan ülkelerde çalışanlar Türkiye’den emeklilik denilince Yaşlılıktan Emeklilik, Malulen Emeklilik ve Özürlü Emeklilik akla gelir, bunun yanında birde Kısmi Emekli aylığı dediğimiz bir emeklilik çeşidi daha vardır.
Yurtdışı borçlanmasında emeklilik için gerekli gün sayısı kadar borçlanma yapılıp maaş bağlanılıyorsa kısmi aylıkta ise borçlanma yapıp herhangi bir ödeme yapmadan sadece Türkiye’de ki daha önce çalışmaları oranında cüzi bir aylık bağlatabilmeleridir.
Normal emekliliği için yaşı bekleyenler başta olmak üzere emeklilik aşamasında, sigortalının her iki ülkede geçen sigortalı çalışmaları dikkate alınmakta, her iki ülkede ki Sosyal Güvenlik Kurumu kendisine ödenen prim gün sayısı oranında kısmi emekli maaşı bağlanmaktadır. Örnek olarak, bir gurbetçi Fransa’dan emekli olmuşsa ve Türkiye’den de 500 gün sigortası varsa, bu kişiye ülkemizdeki 500 gün üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kısmi aylık bağlanır.
Kişi Fransa’daki çalışma sürelerinim tamamını Türkiye borçlanmasıyla da tam aylık almış olur. Sosyal güvenlik sözleşmesine göre kısmi aylığı bağlanan sigortalıların,3201 sayılı Kanuna göre borçlanma yaparak kısmi aylıklarını tam aylığa çevirmek isteyen gurbetçilerimiz kısmi aylığa bağlandığı tarihteki kazanma koşullarına göre tam aylığa yetecek gün kadar borçlanmaları bildirilecektir. Tam aylığın hesaplanmasında; kısmi aylığı talep tarihi, borçlanılan hizmetler dahil edilerek bulunacak toplam gün sayısına göre tespit edilecek aylık bağlama oranı, prime yeni esas kazançlar ve kısmi aylığı talep tarihindeki yaş dikkate alınacaktır.
Özetleyecek olursak Sosyal Güvenlik Kurumu ilk defa kısmi aylığın bağlandığı tarihi göz önüne alıp değerlenme yapmaktadır. Bu durum yargı ile çözüme kavuşturulabilir fakat mahkeme ile uğraşmak istemeyen gurbetçilerin kısmi aylık bağlatırken düşünmelerini ve profesyonel firmalardan destek almaları gelecekleri için önemli bir adımdır.
Sosyal Güvenlik Uzmanı İnci BALCI